Nghị luận xã hội: Câu nói của Henry Van Dyke: "Có một thứ khát vọng...lên cao hơn".
Henry Van Dyke đã từng nói: “Có một khát vọng còn cao quý hơn cả việc được đứng
đầu trong thiên hạ, đó là việc cuối xuống để nâng đồng loại của mình lên cao
hơn”. Hãy cho biết suy nghĩ của bạn về câu nói này?
Bài viết:
“Ôi! Sống đẹp là thế nào, hỡi bạn?”.
(Tố Hữu)
Giống như những ngôi sao trên bầu trời,
mỗi con người là một vì tinh tú xuất hiện giữa cuộc đời. Bản thân mỗi người sẽ
quyết định việc ngôi sao là hiện thân cho mình có tỏa sáng lấp lánh giữa bầu trời
của tạo hóa hay không. Cũng từ đó mà con người khi bước vào đời đều chọn cho
mình một cách sống để chắc chắn rằng ta đã không hoài phí cuộc đời mình. Henry
Van Dyke đã có câu nói: “Có một khát vọng còn cao quý hơn cả việc được đứng đầu
trong thiên hạ, đó là việc cuối xuống để nâng đồng loại của mình lên cao hơn”.
Câu nói của Henry Van Dyke chứa đựng bài học sâu sắc về cách sống đẹp.
Vòng tuần hoàn vô hạn của thời gian
luôn không ngừng chuyển động. Thế nhưng, vạn vật trên đời dù là cỏ cây hay là
chim muông thì chúng đều có một khoảng thời gian sống là con số hữu hạn, và mỗi
khoảnh khắc hiện diện trên thế gian đều có mục đích của riêng chúng. Con người
ta cũng vậy, ta sống chỉ trong một khoảnh khắc và ta ra đi cũng chỉ trong một
khoảnh khắc. Vậy sao ta không biết tận dụng từng phút giây để học cách sống cao
thượng, ý nghĩa để những ngày tháng sau này ta không phải ân hận hay tiếc nuối
điều gì ? Việc được đứng đầu thiên hạ, hay trở
thành người tài giỏi nhất không phải là điều mà con người mong muốn và hướng đến.
Bởi lẽ điều cao quý hơn cả việc được đứng đầu trong thiên hạ, đó là: cúi mình
xuống để nâng đồng loại của mình lên cao hơn – lòng vị tha, sự khoan dung, tình yêu thương giữa con người với
con người. Tuy
không phải là tất cả nhưng vị tha và khoan dung – những phẩm chất đạo đức mà con người đều
và cần phải hướng đến, nó chính là khát vọng cao quý nhất trong cuộc đời mỗi
chúng ta. Vị tha, hai chữ xuất hiện xung quanh chúng ta, trong lẫn cuộc sống và
văn chương. Thế nhưng mấy ai chịu tìm hiểu để biết rằng: vị là vì, tha là người
khác, cho nên vị tha chính là khi ta biết yêu thương, vì người khác mà sẵn sàng
hi sinh lợi ích của cá nhân mình. Còn khoan dung-rộng lòng tha thứ, biết bỏ qua
lỗi lầm của người khác, biết mở lòng với những người phạm sai để họ có cơ hội sửa
chữa và làm lại từ đầu. “Cuộc sống là một khung vẽ rộng và bạn nên vẽ vào đó tất
cả những màu sắc trong khái niệm của mình” (Danny Kaye). Thật vậy, cuộc sống là
một khung vẽ rộng mà ở đó bản thân ta có thể thỏa sức sáng tạo nên chính bức
tranh cuộc đời mình với đa dạng những sắc màu khác nhau. Phải chăng, một trong
những gam màu ý nghĩa nhất ấy chính là lòng vị tha và sự khoan dung người khác
?
Lòng vị tha và khoan
dung chính là biểu hiện cao đẹp nhất về phẩm chất nhân hậu của con người. “Vị
tha và khoan dung” không đòi hỏi gì nhiều ngoài một trái tim biết chia sẻ và tự
nguyện giúp đỡ, biết yêu thương đồng loại và biết kìm nén những cảm xúc riêng
tiêu cực của bản thân để tránh làm người khác phải quá lo lắng, buồn phiền vì
những gì mà mình đã gây ra. Trong cuộc đời này, lòng người rất khó đoán, ai
trong chúng ta cũng đều có thể bị những người mình tin yêu nhất, những người bạn bè phản bội, lừa dối,
bị những kẻ thù không cùng suy nghĩ gây tổn thương sâu sắc tới mức thấy mệt mỏi,
mất lòng tin, đau khổ và khó có thể bỏ qua. Nhưng nếu ta ngồi xuống và ngẫm
nghĩ rằng họ cũng chỉ là những con người bình thường, ai cũng có thể phạm sai lầm
hãy rộng lượng mà bỏ qua được mọi lỗi lầm của người khác, điều ấy sẽ khiến cho ta
cảm thấy nhẹ lòng hơn là phải mãi tức giận với những gì họ đã đối xử với mình. Vị
tha và khoan dung, liệu ta có thể làm được? Chính những người trả lời được câu hỏi
trên sẽ là những người khiến người ta phải kính nể và phải coi trọng hơn.
Có
một câu chuyện kể rất hay thế này: Hai người bạn cùng đi qua sa mạc. Khi tranh
luận xảy ra, một trong hai người bạn không kiềm chế được đã dùng những lời miệt
thị xúc phạm người kia. Anh bạn cảm thấy bị xúc phạm và không nói gì cả, chỉ
viết lên cát: “Hôm nay người bạn của tôi đã làm khác đi những gì tôi nghĩ”. Họ
đi tiếp và cho đến khi người bạn bị xúc phạm gặp nạn và được người kia cứu, anh
lấy một miếng kim loại khắc lên đá: “Hôm nay người bạn tốt nhất của tôi đã cứu
sống tôi.”Qua câu chuyện trên ta có thể thấy lòng vị tha và bao dung giúp ta có
thêm những người bạn tốt. Và không có sai lầm nào là không thể tha thứ, không có người
nào là không đáng được tha thứ cả. Thay vì chúng ta phải lấy oán báo oán, ăn miếng
trả miếng, thì ta hãy học cách “cúi mình”. Chính sự rộng lượng vị tha của chúng
ta mới là chiếc chìa khóa hóa giải mọi khúc mắc, hàn gắn được quan hệ giữa con
người với nhau. Nếu ta biết tha thứ cho những điều nhỏ thì cuộc đời sẽ cho ta
những điều lớn. Khi ấy ta mới thực sự thực hiện được khát vọng cao quý của đời
người và ta sẽ cảm nhận được sự bình yên, thanh thản trong tâm hồn. “Kẻ không
thể tha thứ cho người khác sẽ làm gãy cây cầu mà chính mình phải bước qua, bởi
là con người ai cũng cần đến sự tha thứ” (Thomas Fuller).
Đồng tiền luôn có hai
mặt phải trái, bàn tay cũng có mặt úp mặt ngửa, bát cơm có khi đầy khi vơi, và
lòng vị tha thì luôn song hành cùng lòng vị kỷ. Xã hội còn đó không ít những kẻ
mang trong mình lòng vị kỷ. Lòng vị kỷ xuất phát từ chính sự ích kỉ của cá nhân,
chỉ biết chăm lo cho lợi ích của riêng mình, có thể vì lợi ích của mình mà sẵn
sàng làm hại người khác hòng vụ lợi cho bản thân. Lòng vị kỷ có thể giết chết
nhân cách của một con người, có thể gây nên sự thờ ơ, vô cảm, lạnh lùng, toan
tính và tham lam, khiến con người sống tách biệt với thế giới bên ngoài, trái
tim họ luôn bị đè nặng những tảng đá vô hình với nhiều trăn trở, suy ngẫm và
dày vò, để rồi từ đó họ không thể tìm lại được sự bình yên và thanh thản trong
tâm hồn. Và đâu đó vẫn có những kẻ sẽ lợi dụng lòng vị tha của mọi người làm
cái cớ để thực hiện những mưu đồ không chính đáng nhằm trục lợi cho bản thân hoặc
tiếp tục phạm phải lỗi lầm, không chịu sửa chữa cần phải được xã hội lên án, trừng
trị, phê phán.
Lòng vị tha và sự
khoan dung không chỉ là món quà quý ta trao tặng mọi người mà đó còn là món quà
tốt đẹp mỗi chúng ta dành tặng cho chính mình. Mỗi người là mỗi cá thể riêng biệt,
không phải lúc nào ta cũng hoàn thiện, đôi khi ta lại bảo thủ và phạm sai lầm.
Vì thế nên ta hãy học cách sống cúi xuống để nâng đồng loại của mình lên
cao hơn. Bởi lẽ chẳng ai trong chúng ta sinh ra đã hoàn hảo cả, và chẳng ai sống
mà không có tình yêu thương và lòng vị tha.Vì vậy, mỗi chúng ta
hãy nên tự ý thức và trách nhiệm với bản thân mình hơn. Hãy sống một cuộc sống
thanh thản, đừng bon chen và vụ lợi để đứng đầu thiên hạ, mà hãy làm việc mà
con tim mình cho là đúng đắn, bởi lẽ: “Yêu thương sẽ ngọt ngào hơn nếu ta cho
đi lòng vị tha”. (Khuyết danh)
Tôi là ai? Một cá nhân giữa một cộng đồng.
Tôi đã từng nghĩ rằng trên đời này ước vọng cao quý nhất là được đứng đầu thiên
hạ, ở trên vạn người. Nhưng bây giờ tôi càng thấm thía hơn câu nói của Henry Van Dyke: “Có một khát vọng còn
cao quý hơn cả việc được đứng đầu trong thiên hạ, đó là việc cuối xuống để nâng
đồng loại của mình lên cao hơn” hay lời nhắn nhủ của tỷ phú Warren Buffett đã nói “Muốn đi
nhanh hãy đi một mình, muốn đi xa hãy đi cùng nhau”…
Cuộc sống muôn hình vạn trạng, dòng người
tấp nập xô bồ chen lấn nhau trên hành trình dài vô tận này. Lá xanh kia rồi
cũng úa tàn theo thời gian, thời gian kia rồi cũng sẽ phai mờ theo năm tháng,
năm tháng rồi cũng sẽ thay đổi theo quy luật thịnh suy của cuộc đời. Và con người
là một cá thể hiện hữu, sống với nhau, đoàn kết với nhau thì tiếc gì cho nhau
cái “cúi mình” gọi là tình người? Tôi thường ví cuộc sống như là ánh mặt trời
còn những tia nắng ấy là những điều ấm áp yêu thương, là sự khoan dung vị tha
đáng trân trọng trong cuộc đời này. Bởi lẽ:
“Sống trong đời sống cần có một tấm lòng
Để làm gì em biết không?
Để gió cuốn đi,để gió cuốn đi….”
(Trịnh Công Sơn)
(Bài làm của em Trà Hoàng Thanh Trúc, lớp 9/10, trường THCS Nguyễn Văn Linh - Cẩm Lệ - Đà Nẵng)